edw 2003 01 s12, Literatura techniczna, Czasopisma, Elektronika Dla Wszystkich, edw podf
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Konkurs
Na rysunku przedstawiony jest układ z jednym tran-
zystorem i jednym tyrystorem.
Jak zwykle zadanie konkursowe polega na roz-
szyfrowaniu
Jak działa
i do czego służy taki układ?
Odpowiedzi, koniecznie oznaczone dopiskiem
Jak01
, należy nadsyłać
w terminie 45 dni od ukazania się tego numeru EdW. Nagrodami w konkursie
będą kity AVT lub książki.
(...) Układ wykonałem jedynie w postaci „pająka”. Chciałem sprawdzić, czy jest
w stanie generować w zakresie od 1kHz do ok. 5MHz amplitudę napięcia wyj-
ściowego, wystarczającą dla miernika częstotliwości, zwłaszcza na krańcach za-
kresu i przy zastosowaniu w obwodzie drgającym tylko jednej pojemności 10nF.
Zaniechałem budowy tego miernika, pomimo zadowalającej oceny układu, po-
nieważ w tym czasie nie posiadałem cyfrowego miernika częstotliwości.(...)
Podobnie
Andrzej Cieślak
z Łowicza napisał:
Jest to przystawka do
cyfrowego miernika częstotliwości, pozwalajaca mierzyć indukcyjność
1
µ
H – 1H. Dokładny opis działania i wykonania zamieszczony był w Amator-
skie Radio/A 10/82 str. 373, Amatorskie Radio/B 2/82 str. 52.
Układ ten zmontowałem już b. dawno temu i do dziś mi od czasu do czasu
służy. (...)
Układ rozpoznał też i podał czechosłowackie źródło
Augustyn Basiak
z Gdańska. W artykule w wykazie literatury podane było niemieckie czasopi-
smo Funkschau nr 1/81.
Kilku uczestników mocno powątpiewało w prawidłowość podłączenia
kondensatorów C3, C6, C7. Przypuszczali, że na schemacie jest jakiś błąd.
W oryginale schemat wyglądał jak na
rysunku poniżej
. A wzór płytki druko-
wanej zgadza się z tym schematem. Ponadto praktyczną przydatność potwier-
dzili wspomniani uczestnicy. Kondensator odsprzęgający, „elektrolit” C7
przestaje być skuteczny w zakresie wyższych częstotliwości i wtedy jego ro-
lę przejmuje C6. Wygląda, że autor pierwowzoru eksperymentalnie stwierdził
potrzebę dodania C3 o podanej małej wartości, by układ poprawnie pracował
także przy najwyższych częstotliwościach.
Rozwiązanie zadania z EdW 9/2002
Przedstawiony układ z trzema tranzystorami to miernik indukcyjności. Do za-
cisków A, B dołączona jest mierzona cewka Lx. Tworzy ona z pojem-
nością C1 obwód rezonansowy (badana cewka Lx jest połączona sze-
regowo z L1). Tranzystory T1, T2 tworzą wzmacniacz-generator, za-
pewniający powstanie drgań w szerokim zakresie indukcyjności Lx
(1uH...1H). Aby zapewnić niezawodną pracę i stałą amplitudę gene-
rowanego przebiegu, zastosowano dość rozbudowany układ. Konden-
satory C3, C4 wpływają na zachowanie układu przy dużych częstotli-
wościach, a obwód z diodami D1, D2, C7 prostuje i filtruje część na-
pięcia wyjściowego i wpływa na punkt pracy tranzystora T1, stabili-
zując amplitudę drgań.
Tranzystor T3 jest jedynie buforem, umożliwiającym dołączenie
dowolnego miernika częstotliwości. Wartość mierzonej indukcyjności należy
obliczyć ze znanego z podręczników wzoru na częstotliwość rezonansową ob-
wodu LC. Dokładność pomiaru zależy od znajomości dokładnej wartości po-
jemności C1.
Zadanie zapowiadało się jako trudne, a tymczasem napłynęło zadziwiają-
co dużo trafnych i precyzyjnych odpowiedzi. Na przykład
Bolesław Tomkow-
ski
z Warszawy rozpoznał układ i nadesłał nawet kserokopię źródła. Napisał:
Zupełnie nietrafnych odpowiedzi było niewiele. Oto dwa przykłady:
Jest to przystawka do miernika, pozwalająca na pomiar zniekształceń
nieliniowych.
Jest to Q-metr filtrów pośredniej częstotliwości.
Nagrody otrzymują:
Andrzej Cieślak
z Łowicza,
Bolesław Tomkowski
z Warszawy,
Augustyn Basiak
z Gdańska,
Leszek Kołodziej z
Cieszyna.
12
Elektronika dla Wszystkich
[ Pobierz całość w formacie PDF ]