delphi. szybki start scan, ebooki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Spis treści
Podprogramy — pojęcia podstawowe: funkcje, procedury,
zmienne lokalne, parametry formalne i aktualne, dyrektywy języka,
parametry o domyślnej wartości, procedury inc i dec ........................... 69
Podprogramy — efekty uboczne .............................................................. 76
Podprogramy — rekurencja ..................................................................... 77
Podprogramy — przeciążanie .................................................................. 78
Podprogramy — konwencje wywołania i dyrektywa forward ................. 79
Śledzenie działania programu .................................................................. 81
Typ zbiorowy, operator in ........................................................................ 83
Typy wskaźnikowe i zmienne dynamiczne .............................................. 85
Dynamiczny typ tablicowy ....................................................................... 91
Tablice otwarte i wariantowe tablice otwarte ........................................... 92
Moduły i przestrzenie nazw ..................................................................... 95
Typ plikowy ............................................................................................. 98
Typ proceduralny ................................................................................... 103
Etykiety i instrukcja skoku ..................................................................... 104
Procedury kierujące działaniem programu:
exit, halt, runerror, sleep, abort ............................................................ 105
Operator @ i funkcja addr ...................................................................... 106
Rozdział 3. Wprowadzenie do technik obiektowych.
Wybrane obiektowe elementy języka Object Pascal 109
Klasy, obiekty, metaklasy, generalizacja ............................................... 110
Polimorfizm, metody dynamiczne i wirtualne ....................................... 115
Abstrakcja ............................................................................................... 119
Hermetyzacja .......................................................................................... 122
Agregacja ............................................................................................... 125
Asocjacja i porozumiewanie się za pomocą komunikatów .................... 125
Operatory is i as ...................................................................................... 126
Interfejsy (typ interface) ......................................................................... 129
Podstawy obsługi sytuacji wyjątkowych ................................................ 132
Programowanie z użyciem wątków ........................................................ 139
Przeciążanie operatorów w Delphi 2005 dla .NET ................................ 143
4
Spis treści
Rozdział 4. Programowanie wizualno-obiektowe 145
Pierwsza aplikacja okienkowa ................................................................ 145
Implementacja prostych operacji wejścia i wyjścia
w programie okienkowym. Komponent TEdit, typ Pchar,
modalne i niemodalne okna dialogowe ............................................... 154
Tworzenie dodatkowych okien w programie ......................................... 161
Przetwarzanie komunikatów Windows.
Metoda ProcessMessages obiektu Application .................................... 163
Dynamiczne tworzenie komponentów ................................................... 165
Biblioteki DLL w Windows. Dyrektywa external ................................. 169
Pakiety .................................................................................................... 173
Instalacja i deinstalacja dodatkowych komponentów ............................ 175
Tworzenie własnych komponentów ....................................................... 181
Zakończenie
191
Dodatek A
Bibliografia
193
Dodatek B
Identyczność typów, zgodność
i zgodność w sensie przypisania
195
Dodatek C
Słowa kluczowe i symbole specjalne
197
Dodatek D
Dyrektywy języka w Delphi 2005
199
Dodatek E
Spis rysunków
201
Dodatek F
Spis tabel
205
Dodatek G
Spis listingów
207
Skorowidz
213
5
Nieobiektowe elementy języka Object Pascal
Rozdział 2. Nieobiektowe elementy języka Object Pascal
Stałe, identyfikatory
i wyrażenia
Język Delphi operuje pojęciami wyrażeń
i zmiennych w sposób podobny do innych
języków programowania. Pojęcie
stałej
jest używane w znaczeniu matematycznym
(na przykład stała e — podstawa logarytmów
naturalnych odpowiadająca liczbie równej
w przybliżeniu 2,718281828). W programie stała
będzie po prostu wartością reprezentowaną przez
jakiś symbol (nazwę stałej). Ilekroć w programie
(w kodzie źródłowym) wystąpi nazwa stałej,
Delphi podstawi w tym miejscu odpowiednią
wartość. Nazwa stałej nazywana jest jej
identyfikatorem
. Oczywiście musisz poinformować
Delphi, że pod daną nazwą będzie kryła się jakaś
wartość. Sam z siebie program nie będzie
wiedział, czy symbol „X” oznacza wartość pięć,
czy może osiem. Definicje stałych zapisujemy
również w części biernej programu, poprzedzając
je słowem
const
(ang.
constant
— stała).
Wyrażenie
jest zbiorem wartości stałych,
zmiennych i łączących je operatorów (czyli
symboli oznaczających operacje, na przykład
operacje dodawania oznaczamy operatorem „+”).
W obrębie wyrażeń możesz również używać
nawiasów okrągłych. Na przykład wyrażeniem
jest 22+432+23–2098 albo 88+(23–23).
Do wyświetlania na ekranie wartości wyrażeń,
stałych i zmiennych służą w języku Pascal
(i w Delphi) wspomniane wcześniej procedury:
write
, wyświetlająca wyrażenie podane jako
parametr, i
writeln
, która wyświetla wyrażenie
podane jako parametr i przesuwa kursor
do następnej linii.
27
Rozdział 2.
Listing 2.1.
Program obliczający wartość
wyrażenia 2+2 i wyświetlający wynik
Wskazówki
Parametry procedur podajemy w Delphi
w nawiasach okrągłych.
{1} program Project1;
{2}
Procedura
writeln
wyświetla obliczoną
uprzednio wartość podanego jako parametr
wyrażenia.
Na listingu 2.1 przedstawiony został przykład
programu wykorzystującego procedurę
writeln
.
Na listingu 2.2 przedstawiono program,
w którym użyto stałej o nazwie „dwa”,
zdefiniowanej w sekcji definicji stałych
(linijki 3 i 4). Jak widzisz, do poinformowania
programu o wartości stałej użyto znaku
równości. Efektem działania programu jest
wyświetlenie na ekranie liczby 5, która jest
wynikiem obliczenia wartości wyrażenia będącego
parametrem wywołania procedury
writeln
.
{$APPTYPE CONSOLE}
{3} begin
{4} writeln(2+2);
{5} readln;
{6} end.
Listing 2.2.
Przykład użycia stałej
{1} program Project1;
{2}
{$APPTYPE CONSOLE}
{3} Const
//tu zaczyna sie sekcja definicji stałych
{4} dwa=2;
//definicja stalej o nazwie „dwa”
rownej 2
{5} begin
{6} writeln(dwa+3);
{7} readln;
{8} end.
Wskazówka
Zwróć uwagę, że po słowie kluczowym
const
nie ma średnika. Podobnie średnika
nie używamy po innych słowach kluczowych
oznaczających początki sekcji.
Rysunek 2.1.
Diagram składniowy pojęcia
„definicja stałej” (wersja uproszczona)
Możemy w tym miejscu wyjaśnić pojęcie definicji
stałej, posługując się poznanymi uprzednio
diagramami składniowymi (rysunek 2.1).
W definicji stałych możliwe jest dodatkowo
użycie niektórych funkcji wbudowanych
1
,
tak aby stała (lub zmienna inicjowana)
przyjmowała wartość wyrażenia zbudowanego
za ich pomocą, na przykład:
Wskazówka
Pamiętaj: jeśli chcielibyśmy, żeby nasz
program wyświetlił na ekranie nie liczbę,
a napis (ciąg znaków), powinniśmy jako
parametru wywołania procedury
writeln
użyć tego ciągu ujętego w apostrofy.
{1} const
{2} L:longint=trunc(9.3212);
{3} M =trunc(9.3212);
Można również użyć rzutowania typów (pojęcie
to zostanie wyjaśnione w kolejnym podrozdziale).
1
Funkcje:
abs
,
chr
,
hi
,
high
,
length
,
lo
,
low
,
odd
,
ord
,
pred
,
round
,
sizeof
,
succ
,
swap
oraz
trunc
.
Pojęcie funkcji zostanie wyjaśnione w dalszej części książki.
28
[ Pobierz całość w formacie PDF ]