dziecko-w-szkole-kreatywnego-myslenia scan, ebooki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
6
S
PIS TREŚCI
PMI — plusy, minusy, ciekawe aspekty 149
Punkt koncentracji i cel 152
AGO — zamierzenia, cele i plany 156
FIP — najpierw kwestie najważniejsze 159
Pierwszy rozdział powtórkowy 162
CZĘŚĆ TRZECIA 173
Ogół i szczegół 175
Podstawowe operacje myślowe 180
Prawda, logika i myślenie krytyczne 188
W jakich okolicznościach? 198
Hipoteza, spekulacja i prowokacja 201
Myślenie lateralne 209
Po i prowokacja 216
Ruch 224
Losowe słowo 230
Drugi rozdział powtórkowy 237
Zasady myślenia 245
CZĘŚĆ CZWARTA 251
Struktury i sytuacje 253
TO/LOPOSO/GO 256
Spory i nieporozumienia 268
Problemy i zadania 282
Decyzje i wybory 295
Trzeci rozdział powtórkowy 309
CZĘŚĆ PIĄTA 319
Ćwiczenia z gazetą 321
Dziesięciominutowa gra myślowa 326
Metoda rysunkowa 329
Uwagi końcowe 334
Dodatek. Kluby myślowe 336
11
W
P R O W A D Z E N I E
Wprowadzenie.
Dlaczego
trzeba
zacz ! inaczej
my"le! o my"leniu?
Wprowadzenie
INFORMACJE A MY#LENIE
Informacje s bardzo wa!ne. Informacje mo!na "atwo wpoi#. Informacje
mo!na "atwo sprawdzi#. Nic dziwnego zatem, !e proces edukacji w tak du-
!ym stopniu koncentruje si$ na informacjach.
My%lenie nie jest substytutem dla informacji, informacje natomiast mog
zast$powa# my%lenie.
Wi$kszo%# koncepcji teologicznych opiera si$ na za"o!eniu, !e Bóg dyspo-
nuje wiedz pe"n i doskona" . Kiedy posiada si$ wiedz$ pe"n i doskona" ,
my%lenie nie jest potrzebne.
Jeste%my w stanie posi %# pe"n wiedz$ w niektórych obszarach. Popada-
my wówczas w rutyn$ i nie musimy podejmowa# wysi"ku my%lenia. Nale!y
si$ spodziewa#, !e w przysz"o%ci obs"ug tych obszarów zajmowa# si$ b$d
komputery.
Je!eli jednak nie posiadamy pe"nej wiedzy, do najlepszego wykorzystania
znanych nam informacji niezb$dne jest my%lenie. Komputery i technolo-
gie informacyjne dostarczaj nam coraz to nowych informacji. Informacje
te b$d nas jednak przerasta# i wywo"ywa# zam$t w naszych g"owach, je!eli
zabraknie nam umiej$tno%ci odpowiedniego my%lenia.
Kiedy rzecz dotyczy przysz"o%ci, my%lenie jest nam niezb$dne. Nigdy bowiem
nie b$dziemy dysponowa# wiedz doskona" na temat przysz"ych zdarze&.
Bez my%lenia nie mo!e by# mowy o kreatywno%ci, projektowaniu, przed-
si$biorczo%ci czy robieniu czegokolwiek innowacyjnego.
12
C
Z $ # %
I
My%lenie jest warunkiem koniecznym optymalnego wykorzystania infor-
macji, które przecie! dost$pne s w równym stopniu dla naszych konku-
rentów.
Podsumowuj c, informacja to nie wszystko. Potrzebujemy równie! my%le-
nia. Tu niestety stajemy w obliczu powa!nego problemu. Ka!da wiedza
jest cenna. Ka!da nowa informacja jest 'ród"em nowej warto%ci, poniewa!
przyczynia si$ do poszerzenia zakresu wiedzy ju! przez nas posiadanej.
Jak zatem zdoby# si$ na odwag$, by ograniczy# ilo%# czasu po%wi$canego
na przyswajanie informacji i znale'# czas na rozwijanie umiej$tno%ci my-
%lenia niezb$dnych do optymalnego wykorzystywania informacji? Z ca"
pewno%ci potrzebny jest tu pewien kompromis.
INTELIGENCJA A MY#LENIE
Przekonanie, jakoby inteligencja i my%lenie by"y ze sob to!same, dopro-
wadzi"o do upowszechnienia si$ w%ród ludzi odpowiedzialnych za edukacj$
dwóch niezwykle niefortunnych koncepcji:
1.
Jakoby nic nie da"o si$ zrobi# dla uczniów wysoce inteligentnych,
poniewa! oni sami z siebie wykszta"c umiej$tno%# my%lenia.
2.
Jakoby nic nie da"o si$ zrobi# dla uczniów ma"o inteligentnych,
poniewa! oni nigdy nie naucz si$ sprawnie przeprowadza# procesów
my%lowych.
Zale!no%# mi$dzy inteligencj a my%leniem jest tymczasem podobna do
zale!no%ci wyst$puj cej mi$dzy samochodem a jego kierowc . Samochód
o ogromnych mo!liwo%ciach mo!e by# prowadzony bardzo kiepsko. Samo-
chód o mniejszych osi gach mo!e by# prowadzony bardzo dobrze. Osi gi
samochodu decyduj o jego potencjale, podobnie jak inteligencja decyduje
o potencjale umys"u danego cz"owieka. Od umiej$tno%ci kierowcy zale!y,
w jakim stopniu potencja" samochodu zostanie wykorzystany. Wykorzy-
stanie potencja"u intelektualnego zale!y natomiast od umiej$tno%ci osoby
my%l cej.
Cz$sto definiuj$ my%lenie jako: „umiej$tno%# operacyjn decyduj c o tym,
jaki wp"yw ma inteligencja na do%wiadczenie”.
Wysoce inteligentni ludzie cz$sto wyrabiaj sobie okre%lone przekonanie
na pewien temat i nast$pnie korzystaj ze swojego potencja"u intelektual-
nego, by swojego stanowiska broni#. Poniewa! obrona pierwotnie przyj$tej
13
W
P R O W A D Z E N I E
tezy przychodzi im z "atwo%ci , mog nawet nie dostrzec potrzeby za-
stanowienia si$ nad danym zagadnieniem czy zapoznania si$ z pogl dami
alternatywnymi. Jest to przejaw my%lenia niedoskona"ego. Mo!na upatry-
wa# w nim elementu „pu"apki inteligencji”.
Na rysunku przedstawionym poni!ej mamy do czynienia z sytuacj , w której
osoba my%l ca rozpoznaje sytuacj$ i natychmiast dokonuje oceny. Inna
osoba rozpoznaje sytuacj$ i rozpoczyna proces jej zg"$biania. Dopiero
w dalszej kolejno%ci przechodzi do formu"owania ocen. Osoba wysoce inteli-
gentna mo!e bez trudu przeprowadzi# proces „postrzegania” i „oceny”.
Je!eli jednak w realizowanym przez ni procesie zabraknie elementu
„analizy”, b$dziemy mieli do czynienia z nieprawid"owym my%leniem.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]